Pociągiem z Batumi do Tbilisi

Podróżowanie pociągiem po Gruzji nie jest tak popularne jak korzystanie z własnego lub wynajętego samochodu albo marszrutki. Jednym z wyjątków jest trasa Batumi-Tbilisi na którą w 2016 roku zostały wypuszczone nowoczesne pociągi szwajcarskiego Stadlera. Ogłoszono wówczas „nową erę gruzińskiej kolei”.

Aktualizacja artykułu: 17.03.2023 r.

Krótka historia dróg żelaznych w Gruzji

Kolej na ziemiach gruzińskich pojawiła się już w 1865 roku. Wówczas od leżącego nad Morzem Czarnym portu w Poti władze carskie rozpoczęły budowę Kolei Transkaukaskiej, niezwykle ważnej dla regionu i całego Imperium. W roku 1872 linia kolejowa doszła do Tbilisi, a całą budowę ukończono w Baku w 1883 roku. W tym samym roku oddano do użytku także odnogę kolei docierającą do Batumi. Dzięki temu miasto to stało się punktem przeładunkowym azerbejdżańskiej ropy i manganu z głębi Gruzji, co bardzo mocno wpłynęło na jego rozwój.

Zarówno za caratu, jak i przy władzy radzieckiej sieć linii kolejowych w Gruzji rozwijała się dość prężnie. Wszystkie większe gruzińskie miasta otrzymały połączenie kolejowe, a pociągi docierały także do wielu trudno dostępnych regionów.

Niestety, od lat 90. następowała stopniowa degradacja sieci kolejowej. Przyczyniły się do tego wojny i podziały terytorialne, które odcięły takie miasta jak Suchumi czy Cchinwali od reszty kraju. Ponadto coraz bardziej wysłużony, radziecki tabor i niekonkurencyjne w stosunku do transportu drogowego czasy przejazdu skutecznie zniechęcały Gruzinów do korzystania z kolei.

Szczęśliwie, XXI wiek przynosi do Gruzji pozytywną zmianę w kwestii kolei. W 2009 roku zakupiono od chińskiego producenta CRRC Nanjing Puzhen osiem nowoczesnych składów w cenie 6 milionów dolarów każdy.

Jeszcze większą rewolucją był nieco nieoczekiwany zakup supernowoczesnych czterech jednostek od szwajcarskiego producenta Stadlera. Piętrowe pociągi typu „Kiss” trafiły na gruzińskie tory w 2016 roku. Pierwotnie były one zamówione przez Rosjan, ale na skutek załamania kursu rubla w 2014 roku transakcja nie doszła do skutku. Stąd gotowe już pociągi Stadlera były do wzięcia „od ręki” – kontrakt podpisano w kwietniu, a zamówienie dotarło do Gruzji już w lipcu 2016 r. Część niedoszłych rosyjskich jednostek kupił też Azerbejdżan.

Pociąg Batumi-Tbilisi – częstotliwość kursowania, cena biletu, czas przejazdu

Najnowocześniejsze pociągi skierowano do obsługi linii łączącej dwa największe gruzińskie miasta – stolicę Tbilisi i nadmorski kurort Batumi. Pociąg zatrzymuje się po drodze w popularnych miejscowościach wypoczynkowych gruzińskiego wybrzeża – Kobuleti i Ureki, a od kwietnia 2022 r. także na nowym przystanku obsługującym lotnisko w Kutaisi.

Przejazd 343 km między Batumi a Tbilisi zajmuje w zależności od konkretnego połączenia między 5 a 5,5 godzin. Jest to czas niemożliwy do osiągnięcia przez marszrutkę na analogicznej trasie, co można uznać za główną, oprócz wygody, zaletę pociągu. Do dyspozycji podróżnych są trzy połączenia kursujące wg następującego rozkładu (stan na 17.03.2023 r.):

Odjazdy z Batumi: 8:10 (przyjazd do Tbilisi: 13:14), 17:15 (p. 22:20) oraz 18:20 (p. 23:25)

Odjazdy z Tbilisi: 8:00 (przyjazd do Batumi: 13:12), 10:25 (p. 15:38) oraz 17:05 (p. 22:17)

Aktualny rozkład jazdy w językach gruzińskim, rosyjskim i angielskim znaleźć można na oficjalnej stronie Kolei Gruzińskich.

Pasażerom oferuje się możliwość podróży w trzech klasach: biznesowej z ceną biletu 125 lari (ok. 230 zł), pierwszej za 75 lari (ok. 125 zł) i drugiej za 35 lari (czyli ok. 55 zł). Cały skład tworzy jeden wagon z miejscami do siedzenia w klasach biznes i pierwszej oraz trzy wagony klasy drugiej.

Aktualizacja 17.03.2023 r.: Ceny na pociąg Stadlera wzrosły w porównaniu z 2022 rokiem o ok. 25%. Równocześnie o około pół godziny poprawił się czas przejazdu. Do czasu oddania nowej drogi przez Przełęcz Suramską pociąg pozostanie bezkonkurencyjny czasowo na trasie Batumi-Tbilisi. Bilet drugiej klasy wciąż jest bardzo atrakcyjną cenowo opcją.

Różnica w cenie między pierwszą a drugą klasą jest spora, co ma swoje odzwierciedlenie w komforcie jazdy. Siedzenia w drugiej klasie są wyraźnie mniej wygodne i mniejsze niż te w pierwszej, a ponadto zostały one ułożone w systemie 2+3. Warto być czujnym przy wyborze miejsc tak, by jadąc samotnie nie trafić na mniej komfortowe miejsce w środku rzędu – choć i tak będzie ono o wiele wygodniejszą opcją niż miejscówka w marszrutce.

Wagony wyposażone są w Wi-Fi (zwykle działa poprawnie), gniazdka elektryczne, wygodne toalety i sprawną klimatyzację. W pociągu nie ma tradycyjnego wagonu restauracyjnego – zainstalowano jedynie automaty vendingowe z raczej skromną ofertą. Obowiązuje całkowity zakaz palenia.

Kupno biletów na pociąg Batumi-Tbilisi

Bilety na pociąg Batumi-Tbilisi oraz inne pociągi dalekobieżne kursujące po Gruzji można nabyć w kasach biletowych i w internecie. Pasażerowie mogą korzystać z systemu sprzedaży na oficjalnej stronie Kolei Gruzińskich (GR) albo z usług pośredników. Polecanym przeze mnie portalem do zakupu biletów jest tkt.ge, który oferuje o wiele przyjaźniejszy użytkownikowi interfejs – przede wszystkim możemy za jego pomocą wybrać konkretne miejsce w pociągu. Oficjalna strona GR przydziela nam losowe miejsca w ramach danej klasy. Niewielka prowizja (2,5 lari) pobierana przez tkt.ge jest, moim zdaniem, warta zapłacenia.

Bilety są udostępniane do sprzedaży zwykle na ok. 3 tygodnie przed interesującym nas terminem. Tkt.ge oferuje usługę wysyłania monitu na podany adres e-mail w momencie kiedy pojawią się bilety na wybrany dzień.

Widoki z okna pociągu

Pierwsze kilkadziesiąt minut jazdy z Batumi w stronę Tbilisi pociąg jedzie niezwykle malowniczą trasą wzdłuż wybrzeża Morza Czarnego. Zdecydowanie warto zarezerwować miejsca z lewej strony składu na górnym piętrze. Wspaniałe widoki i górskie tunele czekają na podróżnych również w połowie trasy, gdy pociąg pokonuje Przełęcz Suramską. Warto mieć na uwadze, że popołudniowe połączenia z Batumi docierają w to miejsce już po zmierzchu, zatem jeśli chcemy podziwiać krajobrazy środkowej Gruzji, powinniśmy zdecydować się na poranny kurs z Batumi, lub któryś z dwóch przedpołudniowych z Tbilisi.

Poniżej zamieszczam kompilację kilku ujęć, które udało mi się nagrać w trakcie mojej podróży Stadlerem w lipcu 2021 r. – miłego oglądania 🙂