Płatności w Rosji – wymiana waluty i transakcje kartą

W drugiej części artykułu o rosyjskim rublu chcę przedstawić praktyczne aspekty płatności w Rosji. Podpowiem m.in. jak i gdzie najlepiej wymieniać walutę, na co uważać przy transakcjach w kantorze, skupię się też na temacie płatności kartą i wypłat rubli z bankomatu.

W pierwszej części artykułu o rosyjskim rublu pisałem o jego historii, obecnej kondycji i realiach funkcjonowania oraz przedstawiłem przegląd wszystkich rosyjskich banknotów z wieloma ciekawostkami

fot w nagłówku: espanarusia.com

Wymiana gotówki – w Polsce czy w Rosji? Euro, dolary czy złotówki?

Często zadawanym pytaniem przed wyjazdem do Rosji jest to, gdzie jaką walutę wymienić na ruble i gdzie to zrobić. Wymiana waluty będzie koniecznością. W Rosji za zakupy w sklepach czy posiłek w restauracjach nie da się płacić inną walutą niż rubel. W transakcjach biznesowych kontrahenci niekiedy preferują ustalanie cen w dolarach lub euro ze względu na małą stabilność rubla, ale jadąc do Rosji wyłącznie w celach turystycznych nie będziemy mieli okazji do posługiwania się obcymi walutami w bezpośrednich kontaktach ze sklepikarzami czy przy zakupie biletu na pociąg.

Z mojego doświadczenia wynika, że zdecydowanie najkorzystniej będzie zakupić euro lub ewentualnie dolary amerykańskie w Polsce i na miejscu wymieniać je na ruble. Nie polecam kupna rubli w Polsce ze względu na wyjątkowo nieopłacalny kurs i pojawiające się problemy ich z dostępnością. Jeśli decydujemy się na wymianę dolarów bezwzględnie należy zwrócić uwagę na to, by były wydane po roku 2004 – żaden kantor ani bank w Rosji nie przyjmie starszych. Banknoty euro nie mają podobnych ograniczeń, a można je wymienić tak samo powszechnie jak dolary. Dlatego też na wymianę w Rosji polecam zabranie wspólnej waluty europejskiej.

W Petersburgu i Moskwie oraz Kaliningradzie funkcjonują kantory, które przyjmują złotówki. Podobnie jak z wymianą rubli w Polsce – kurs jest wyjątkowo mało atrakcyjny. Poza tym takich punktów wymiany jest bardzo niewiele, a często po przybyciu na miejsce okazuje się, że „akurat” złotówek nie ma, choć informacja o aktualnym kursie ich wymiany jest wyświetlona na tablicy reklamowej danego kantoru.

Wymiana w banku czy kantorze?

Walutę można wymieniać w większości banków. Procedura bywa czasochłonna, najczęściej wymaga pobrania bloczku i czekania w kolejce do odpowiedniego okienka. Zazwyczaj jesteśmy proszeni o paszport, który może zostać skserowany – nie należy się temu dziwić, podczas pobytu w Rosji nasz paszport będzie „lustrowany” wiele razy. Banki oferują kursy od bardzo przeciętnych do w miarę dobrych i zawsze są bezpiecznym miejscem wymiany waluty. Największe rosyjskie banki to Сбербанк (Sbierbank) oraz ВТБ (WTB).

Oprócz banków w Rosji funkcjonuje mnóstwo kantorów – punktów wymiany walut przyciągających zazwyczaj pstrokatymi szyldami z ogromnymi napisami: „ОБМЕН ВАЛЮТЫ” (obmien waliuty – wymiana waluty) albo „ОПЕРАЦИОННАЯ КАССА” (operacionnaja kassa – kasa operacyjna/gotówkowa). Często, choć nie zawsze, dodawane jest międzynarodowe hasło „money exchange”. Niektóre z takich punktów są nowocześnie i ładnie urządzone – przypominają prestiżowe banki. Inne zaś są mało przyjemnymi „budami” zlokalizowanymi gdzieś w podwórzu obskurnej kamienicy. Chcąc wymienić pieniądze w takim kantorze nie kierujemy się jednak walorami estetycznymi.

Po pierwsze, zwracamy uwagę, czy dany punkt oferuje wymianę bez prowizji – jeśli tak jest, to zawsze poinformuje nas o tym duży napis „без комиссии” albo „нет комиссии” (biez/niet komisji, czyli prowizji). Po drugie, przeanalizujmy oferowane przez kantor kursy. Zdarza się, że są one podejrzanie dobre, zbyt korzystne, a różnica w porównaniu z sąsiednim kantorem wynosi kilkanaście procent wartości danej waluty bądź też kurs sprzedaży i kupna są prawie identyczne.

Najczęściej mamy wówczas do czynienia z tablicą kursów obowiązującą dla wymiany większych kwot np. powyżej 10 tysięcy euro. Dla mniejszych transakcji kantor ma drugą tabelę kursów wywieszoną gdzieś w mało widocznym miejscu pomiędzy innymi ogłoszeniami. Za „bezpieczną” różnicę w cenie kupna i sprzedaży z mojego doświadczenia należy przyjąć przynajmniej 1-1,5 rubla różnicy, tzn. w przypadku jeśli kantor oferuje 83 ruble za 1 euro, to powinien sprzedawać to samo euro za około 84,50 rubla. Jeśli zaś widzimy kantor reklamujący się kupnem po 84,30 RUB i sprzedażą po 84,35 RUB – na 99% mamy do czynienia z nieczystą zagrywką takiej instytucji. Przed dokonaniem transakcji koniecznie należy spytać, ile konkretnie rubli dostaniemy za wymianę naszej ilości euro/dolarów. Warto również spojrzeć w opinie o danym miejscu zamieszczone na platformach Google/Yandex i upewnić się, że będący tu przed nami klienci nie zgłaszali masowo jakichś nieprawidłowości.

Przewagą kantorów nad bankami są najczęściej lepsze kursy oraz godziny otwarcia – kantory w przeciwieństwie do banków są czynne w weekendy, a często nawet w systemie 24/7.

Płatności kartą i bankomaty w Rosji

Płatności kartą są w Rosji rozwinięte w podobnym stopniu jak w Polsce, czyli na tle wielu krajów Europy Zachodniej czy USA – bardzo dobrze, a Rosjanie, szczególnie młodzi, wyjątkowo chętnie korzystają z płatności bezgotówkowych. Nie będzie problemu z tego typu transakcjami kartami Visa i Mastercard w dużych sklepach, restauracjach czy w kasie muzeum – tyczy się to też miast w części azjatyckiej. Natomiast idąc na bazar lub do niewielkiego sklepiku na prowincji lepiej być zaopatrzonym w gotówkę.

Wartym rozważenia rozwiązaniem kwestii wymiany waluty będzie wypłacanie rubli bezpośrednio z rosyjskich bankomatów. Jest to opcja oszczędzająca sporo czasu (jedna transakcja zamiast kupna waluty w Polsce i jej wymiany w Rosji), a bankomaty są w rosyjskich miastach niemal na każdym rogu ulicy.

Niestety, prowizje polskich banków za wypłaty z bankomatów lub płatności kartą w Rosji są niekiedy bardzo wysokie, a transakcje bywają przeliczane po wyjątkowo lichwiarskich kursach. Sam płacąc kiedyś w hotelu za nocleg mojej grupy kartą jednego z wiodących polskich banków straciłem ok. 600 złotych w porównaniu do kursu międzybankowego. Stąd koniecznie należy zorientować się w swoim polskim banku na temat warunków wypłat, limitów i prowizji za dokonywanie transakcji w Rosji.

Jeśli nie znają Państwo tej alternatywy, to polecam założenie konta Revolut – korzystam z niego w Rosji od dłuższego czasu – otrzymujemy darmową kartę VISA, konto w EUR/USD/RUB/PLN i transakcje (w tym wypłaty z bankomatów) do równowartości 800zł miesięcznie bez prowizji po kursie międzybankowym.

Dziękuję za przeczytanie artykułu. Jeśli po jego lekturze pojawiają się jakieś pytania co do płatności w Rosji zachęcam do pozostawienia komentarza.